Thursday, August 15, 2013

Medeni İnsan



“Medeni insan, kanımca, şu koşulları yerine getirenlere denir:

1) İnsanlara birer birey olarak saygı duyar ve bu nedenle her zaman hoşgörülü, nazik ve anlayışlı olurlar… Ufak tefek şeyler yüzünden sorun yaratmaz, birlikteyken size bir lütufta bulunuyormuş gibi davranmaz, ayrılırken de büyük bir skandal yaratmadan usulca giderler (...)

2) Sadece dilencilere ve kedilere değil, bütün insanlara merhamet duyarlar. Çıplak gözle görülemeyen şeyleri kalpleriyle anlar ve bunun acısını hissederler (...)

3) Başkalarının malına da saygı gösterirler. Onun için borçlarına sadıktırlar.

4) Ahlaksız değillerdir: Yalan en çok korktukları şeydir. Basit meselelerde bile yalan söylemekten kaçınırlar. Bilirler ki, birine yalan söylemek ona hakaret etmektir ve insan yalan söylediği kişinin gözünde küçülür her zaman. Medeni insanlar, asla hava atmazlar. Onlar evlerinde nasıllarsa sokakta da öyledirler, genç insanları etkilemek için saçmasapan rollere bürünmezler. (...)

5) İnsanların sempatisini kazanabilmek için, kendilerini küçük göstermeye çalışmazlar. Başkalarının ilgisini çekmenin yolu duygu sömürüsü yapmak değildir. Bu tür davranışlar basit kaba hareketlerdir, ucuz oyunlardır. Medeni insanlar böyle davranmazlar. (...)

6) Boş insanlar değillerdir. Meşhurların peşinden koşup sahte insanlar arasında zaman harcamazlar. Sarhoş bir konuşmacının elini sıkmak şerefine nail olmak ya da bir davette önemli kişilerin ilgisine mazhar olmak gibi şeyler onların ilgisini çekmez. (...) Gerçek yetenek her zaman gölgede durur, kalabalıklara karışır, sahne ışıklarından kaçar. … Krylov’un dediği gibi, boş teneke çok tangırdar. Medeni insanlar bunun farkında olanlardır. (...)

7) Yetenekleri varsa eğer, bunun değerini bilirler… Bununla gurur duyarlar… Amaçsızca zaman geçirmek yerine, bu yeteneği kullanmak ve [başkaları üzerinde] bir değişiklik yaratmak gerektiğini hisseder, bunun sorumluluğunu duyarlar. (...)

8. Estetik duygularını geliştirmek için çaba gösterirler. Medeni insanlar yalnızca temel içgüdülerine kulak vererek yaşamaz… Onlar sağlam bir vücut gibi sağlam bir zihne de sahip olmak için uğraşırlar.

Bunun başka bir çok şey daha söylenebilir. Medeni insanlar böyledir. Pickwick’i okumak ve Faust’u satır satır ezberlemek, gerçekten medeni biri olmak ve etrafındakilerden geri kalmamak istiyorsan yeterli değildir.”

Anton Çehov, Nikolay Çehov’a yazdığı bir mektuptan (Mart 1886)

3 comments:

  1. Cemiyet mensubu cebinde parası olan medeni insan nasıl olmalının tarifi gibi sanki.

    ReplyDelete
  2. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  3. Öyle mi gerçekten? Yüzyılın sonunda yazılmış olduğunu unutmamak lazım tabii. Aydınlanma'nın parlak yılları hala. O değerlerin hakim olduğu belli. Ama yine de çok insani bir yerden bakıyor bence. Üstelik bir de Çehov'un bir serf'in torunu olduğunu unutmayalım. İşçi/köylü ailesi çocuğudur yani. Burnu büyük biri olduğunu sanmıyorum.

    ReplyDelete